Themes of Africa

İkinci Dünya Savaşı’ndan beş yıl sonra 9 Mayıs 1950 tarihinde altı Avrupa ülkesi arasında kurulan  “Kömür ve Çelik Birliği” nin, gelecekte Avrupa Birliği (AB) gibi kıtasal ekonomik ve siyasi bir bütünleşmeye evrileceğini hemen hiç kimse öngörmemişti. Bugünden geriye baktığımızda kısıtlı ortak pazar niteliğindeki Kömür Çelik Birliği’ni AB ağacını meyve veren bir çekirdeğe dönüştüren şeyin esasen, takip eden dönemde üye ülkeler ve vizyoner liderlerin kıtasal barış ve refaha yönelik ortak iradesi olduğu anlaşılıyor. Yoksa söz konusu birlik geliştirilemeyebilir ve hatta dağılabilirdi. Benzer şekilde 2019 yılında Afrika’da veya Afrika’ya ilişkin olarak meydana gelen aşağıda kayıtlı (olumlu ve olumsuz) çeşitli gelişmelerin önümüzdeki dönemde kıtada ve küresel düzeyde önemli dönüşümlere yol açması mümkün görünüyor.  Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/109996/d%C3%BCnyadan-sesler/afrika%E2%80%99da-2019-ola%C4%9Fan%C3%BCst%C3%BC-olma-potansiyeline-sahip-s%...

Afrika ülkelerinin bağımsızlığını kazanmasının sembol şahsiyetlerinden, Gana’nın ilk Devlet Başkanı Kwame Nkrumah, daha 1960’lı yılların başında  “yeni sömürgecilik”  kavramını ortaya atmıştı.  Bu bağlamda Nkrumah, kıtanın  “yeni ve gelişmiş yöntemlerle”  yağmalanmasının devam ettiğini kaydetmişti. Aradan yarım asırdan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen Nkrumah’ın ikinci aşamasına dikkat çektiği   sömürgecilik   varlığını sürdürüyor.  Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/103786/d%C3%BCnyadan-sesler/s%C3%B6m%C3%BCrgecilik-30-%C3%A7a%C4%9F-atlatma-ambalaj%C4%B1yla-geldi

ABD’nin 44'ncü ve ilk siyahi Başkanı  Barack Obama , 28 Temmuz 2015 tarihinde Afrika Birliği’nde (Addis Ababa) yaptığı ve  Afrikalı bir babanın oğlu olduğunu  hatırlatarak başladığı konuşmasında, Afrika’nın demokratik kazanımlarının koltuğu bırakmak istemeyen liderler nedeniyle risk altında olduğunu söylemişti.  Obama devamla, (Afrikalı liderlere atıfla) onca zenginlikleriyle emeklilikte hayatın tadını çıkarmak varken görevi başkalarına devretmekten kaçınmalarını anlamadığını, bazen bu liderlerin “halkı ancak ben bir arada tutabilirim” dediğini, bu durumun aslında sözün sahibi liderin başarısızlığının ispatı olduğunu dile getirmişti. Obama, konuşmasında   Afrikalı liderlerin koltuk sevdalarına  dikkat çekmesine rağmen, bundan daha zararlı bir olguya, yani resmiyette  “cumhuriyet”  ve   “parlamenter demokrasi”   olan birçok Afrika ülkesinin gayrıresmi hanedanlıklarla yönetilmesine değinmemişti. Devamı için   https://w...

Rusya’nın da bir Afrika Zirvesi oldu. 2000 yılında  Avrupa Birliği  ve  Çin  ile başlayan, ardından  Hindistan  ve  Türkiye  ile devam eden trende  Rusya , yaklaşık 20 yıl gecikmeli de olsa uyum sağladı. Böylece 23-24 Ekim 2019 tarihlerinde Soçi’de düzenlenen “ Rusya-Afrika Zirvesi ” ile Afrika ülkeleriyle zirve düzenleyen ülkeler kulübüne dahil oldu.  Zirvenin içeriğine ve Rusya’nın bu zirveyi düzenlemedeki motivasyonuna geçmeden önce, Türkiye-Afrika Zirvelerine dair küçük bir parantez açmak gerekiyor. Devamı için https://www.independentturkish.com/node/86286/d%C3%BCnyadan-sesler/rusya-afrika-zirvesi-rusya%E2%80%99n%C4%B1n-de%C4%9Fi%C5%9Fen-jeopolitik-tavr%C4%B1n%C4%B1n-afrika%E2%80%99ya

Ülkesi ABD’nin Birinci Dünya Savaşı’na katılmasını istemeyen Başkan Woodrow Wilson, tüm çabalarına rağmen savaşa girme ihtimalinin arttığını görünce bir büyücüye danışmaya karar verir. Ülke çapında nam salmış olan bu büyücü küçük bir kağıt parçasına tılsımlı bir şeyler yazar ve bunu sürekli üzerinde taşımasını ister. Tam kani olmayan Wilson, bu yöntemin gerçekten işe yarayıp yaramayacağını sorar. Büyücü ise endişe etmemesi gerektiğini, aklına savaş ihtimalini hiç getirmediği sürece büyünün yüzde yüz etkili olacağını söyler.  Hikayemiz farazi de olsa, Başkan Wilson’dan 100 yıl sonra bu defa aklına savaş ihtimalini getirmeme yükümlülüğü, ülkesi ve içinde bulunduğu Afrika Boynuzu bölgesi çok kırılgan bir dönemden geçen Etiyopya Başbakanı   Abiy Ahmed ’in sırtına yüklenmiş görünüyor. Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/85221/d%C3%BCnyadan-sesler/nobel-bar%C4%B1%C5%9F-%E2%80%9Cmuskas%C4%B1%E2%80%9D

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun 74. oturumu marjında geçtiğimiz hafta (24-25 Eylül 2019) New York’ta “ Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi ” düzenlendi. Zirvede, 2015 yılında kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündemi başlıklı belgede yeralan, iklim değişikliğine ilişkin olanlar hariç ağırlıklı olarak  Afrika  ülkelerinin sorunlarına odaklı 17 sürdürülebilir kalkınma hedefinin şimdiye kadarki uygulaması değerlendirildi. Bu hedeflere ulaşma istikametinde siyasi kararlılık beyanlarında bulunulan zirvede,  “kalkınmış Kuzey”  ile   “kalkınma yolundaki Güney”  bu vesileyle birbirlerini yeniden alışverişte gördü, liderler “takdir toplayan” konuşmalar yaptı ve önemli bir uluslararası toplantıda bir kez daha “boy göstermenin gururunu” yaşadı. Devamı için   https://www.independentturkish.com/node/77381/d%C3%BCnyadan-sesler/s%C3%BCrd%C3%BCr%C3%BClebilir-kalk%C4%B1nma-hedefleri-s%C3%B6m%C3%BCrgecilik-d%C3%B6neminden-bug%C3%BCne-a...

https://www.independentturkish.com/node/70356/d%C3%BCnyadan-sesler/g%C3%BCney-afrika-%C5%9Fiddet-ve-yabanc%C4%B1-d%C3%BC%C5%9Fmanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-g%C3%B6kku%C5%9Fa%C4%9F%C4%B1n%C4%B1n-farkl%C4%B1-renklere

VII. Tokyo Uluslararası Afrika Kalkınma Konferansı (Tokyo International Conference on African Development – TICAD7) geçtiğimiz hafta içerisinde (28-30 Ağustos) 26 Afrika ülkesinden Devlet Başkanı, 14 Afrika ülkesinden de Başbakan düzeyinde katılımla  Japonya ’da gerçekleştirildi.  Adı “konferans” olmakla birlikte TICAD, özünde zirve formatında düzenleniyor. TICAD’ı Afrika-Çin, Afrika-Hindistan, Afrika-Türkiye gibi ikili zirvelerden ayıran en önemli özelliklerden birisi organizatörleri arasında Birleşmiş Milletler ( BM ), Afrika Birliği Komisyonu, BM Kalkınma Programı ve   Dünya Bankası ’nın bulunmasından da anlaşılacağı üzere çok taraflı bir niteliği bulunması. Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/67141/d%C3%BCnyadan-sesler/japonya-afrika-yedinci-zirvesi-ticad7-japon-%C3%B6zel-sekt%C3%B6r%C3%BCn%C3%BC-afrika%E2%80%99da

Geçtiğimiz günlerde  Etiyopya  Başbakanı Abiy Ahmed, ülkede  internet in kesilmesi hakkında kendisine yöneltilen bir soru üzerine  “ [...] İnternet hava değil su değil, bir kalkışma aracı olarak veya cinayete azmettirmek ve (toplumu) kışkırtmak için kullanıldığında, değil bir hafta, daha uzun süre de kesilecektir”  dedi.  Abiy Ahmed’in bu sözleri, dünyanın diğer bölgelerinde olduğu gibi   Afrika ’daki otoriter rejimlerin de ifade, haber alma, örgütlenme ve toplanma gibi temel hak ve hürriyetlere devleti önceleyen bakış açısını özetliyor.  Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/64941/d%C3%BCnyadan-sesler/soka%C4%9Fa-%C3%A7%C4%B1kma-yasa%C4%9F%C4%B1-20-devletlerin-internet-ve-sosyal-medya-engellemeleri

Somaliland Cumhurbaşkanı Musa Bihi Abdi 2 Temmuz 2019 tarihinde ziyaret ettiği  Gine ’de “Devlet Başkanı” protokolüyle karşılandı. Bu durum  Somali  hükümetinin tepkisine neden oldu ve  Mogadişu , Gine’yle diplomatik ilişkileri kesme kararı aldı.  Somali, diplomatik teamüllere ters bu sıradışı protokol uygulamasına –dozu ve yöntemi tartışılır olmakla birlikte- tepki göstermekte haklı. Zira bilindiği üzere Somaliland, 28 yıl önce bağımsızlık ilan etmesine rağmen henüz hiçbir devlet tarafından tanınmadığı için resmen Somali’nin bir parçası. Bağımsızlık ilanının arkasında ise Somali ulusunun,   Afrika ’nın paylaşılmasına zemin hazırlayan Berlin Konferansı’ndan (1885) sonra beş parçaya bölünmesi var. Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/59096/d%C3%BCnyadan-sesler/somaliland-afrika%E2%80%99da-yeni-bir-devlet-mi-do%C4%9Fuyor

Yaklaşık iki ay önce (21 Mayıs) hayatını kaybeden Kenyalı yazar Binyavanga Wainaina 2006 yılında kaleme aldığı “Afrika hakkında nasıl yazı yazılır?”  (How to write about Africa) * başlıklı makalesinde, Afrika’nın Batılı yazın ve medyada belli önyargılarla yansıtılmasını ironi temelli harikulade bir anlatımla ortaya koymuştu.   Çağdaş Afrika edebiyatında iz bırakan ve saygın “Caine Edebiyat Ödülü” sahibi Wainaina’nın bu makalesi esasen Afrika’ya ilişkin olumsuz olduğu kadar yanlış algılara da dikkat çekiyor. Buradan hareketle bizi Afrika’nın küresel siyaset ve ekonomide, dahası, Afrika’ya ilgi duyan güçlerin gündemlerinde dahi neden marjinal olarak görüldüğünü sorgulamaya yönlendiriyor.  Devamı için   https://www.independentturkish.com/node/54396/d%C3%BCnyadan-sesler/afrika-k%C3%BCresel-g%C3%BCvenlik-ve-ekonomi-siyasetinin-neresinde

Dünyanın en saygın düşünce kuruluşları arasında bulunan “Chatham House”un Afrika Programı Direktörü Alex Vines, 30 Temmuz 2018 tarihinde Orta Afrika Cumhuriyeti’nde (OAC) Rus asıllı üç gazetecinin öldürülmesinin ardından Batılı analistler olarak, Rusların kıtadaki askeri angajmanlarına atıfla  “Aman tanrım! Biz neyi gözden kaçırmışız ve niçin kaçırmışız?”  dediklerini ifade etmişti.  * Vines şaşırmakta haklı, çünkü Rusya, Soğuk Savaş ve Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından kıtadaki profilini ciddi anlamda düşürmüştü.   Afrika   ülkelerinin bağımsızlık mücadelelerini destekleyen sömürgecilik karşıtı SSCB gitmiş, yerine Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki (GAC) ırk ayrımcılığına dayalı “Apartheid” rejiminin başındaki ‘de Klerk’i devlet ziyaretiyle   Moskova ’da ağırlayan Rusya gelmişti. Ve bu Rusya’nın, 1991’den itibaren yaklaşık çeyrek asır boyunca kıtaya özel ilgi duyduğuna dair bir işaret görülmemişti.  Devamı için  https://www.independentt...

Mısırlı Gazeteci Üsame Câvîş (Osama Gaweesh), “African Arguments” için ahiren kaleme aldığı makalede , “Devrim bir tren yolculuğudur, zamanından önce veya yanlış durakta inmemeli, daha da önemlisi, hedefine varmadan önce seni trenden atmalarına müsaade etmemelisin” diyor. Câvîş’in  Mısır ’da yaşananlara atfen bu söyledikleri bizi, Sudan’da son yedi aydır hareket halinde olan devrim treninin hangi istasyona kadar ilerleyebileceği üzerine düşünmeye zorluyor.  Devamı için  https://www.independentturkish.com/node/47631/d%C3%BCnyadan-sesler/sudan%E2%80%99%C4%B1n-devrim-trenini-bekleyen-zorlu-yoku%C5%9Flar

22 Haziran 2019  Cumartesi günü akşamı  Etiyopya ’nın Amhara eyaletinde, merkezi hükümetin tabiriyle bir “ darbe girişimi ” meydana gelmiştir. Niteliği her ne olursa olsun bahse konu girişim, bir taraftan 2 Nisan 2018 tarihinde Başbakanlık koltuğuna oturan Abiy Ahmed’in iç ve dış politikada hayata geçirmeye çalıştığı kapsamlı reform hamlelerine ket vurma potansiyeli taşırken, diğer taraftan ülkedeki yönetici elit arasındaki güç mücadelesinin artık açıktan ve daha tahripkâr bir şekilde cereyan edebileceğini ortaya koymuştur.  Devamı için https://www.independentturkish.com/node/45141/d%C3%BCnyadan-sesler/etiyopya%E2%80%99da-neler-oluyor

Geçtiğimiz ay sonunda (30 Mayıs) yürürlüğe giren Afrika Kıtasal Serbest Ticaret (Alanı) Anlaşması (AfCFTA) Türkiye basınında genel itibariyle kıtayı etkileyecek harikulade bir gelişme olarak nitelenmekte. Bu anlaşmanın  Afrika  ülkelerinin ekonomisi ve kıtanın entegrasyonu açısından önemi yadsınamayacak olmakla birlikte, uygulamaya nasıl ve ne ölçüde geçirilebileceği beklenmeksizin çizilen bu aşırı iyimser tablonun Türkiye’deki karar alıcılar ve firmalar açısından sıhhatli olmayabileceğinin göz önünde bulundurulması gerekir. Devamı için https://www.independentturkish.com/node/40986/türkiyeden-sesler/afrika-serbest-ticaret-anlaşması-nedir-ne-değildir